Historie Noord-Holland
Holland was het belangrijkste gewest over een Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden (1588-1795). In 1795 werd de Bataafse Republiek uitgeroepen. Na een staatsgreep betreffende 21 januari 1798 werd op 23 april 1798 de Acte over Staatsregeling aangenomen, waarmee een oude gewestelijke grenzen radicaal werden gewijzigd. De republiek werden onderverdeeld in acht departementen betreffende zo heel wat mogelijk gelijke bevolkingsaantallen, waarbij Holland uiteenviel in:
dit departement met Texel
het departement aangaande de Amstel
dit departement met de Delf
Daarnaast lagen verder dit departement betreffende de Schelde en Maas en dit departement met een Rijn deels op Hollands grondgebied.
Uiteindelijk voldeed de andere rangschikking ook niet en na de instelling in 1801 met het Bataafs Gemenebest werd dit departement Holland ingesteld overeenkomstig de antieke gewestelijke grenzen over Holland. In 1806 werden het Bataafs Gemenebest vervangen via het Koninkrijk Holland. Het jaar daarop werden dit departement Holland opgedeeld in het departement Amstelland (overeenkomend met Noord-Holland) en dit departement Maasland (overeenkomend met Zuid-Holland). Nadat in 1811 dit Koninkrijk Holland voor het Franse Keizerrijk werden gevoegd, werden Amstelland bij Utrecht gevoegd tot dit département een la Zuyderzée - Zuiderzeedepartement - en werd Maasland omgedoopt tot département des Bouches-een-la-Meuse - Monden aangaande de Maas.
Nadat de Fransen eind 1813 uit Nederland gevlucht waren, was de rangschikking aanvankelijk ongewijzigd. Betreffende de Grondwet met 29 maart 1814 werden de departementen verwisselen door provinciën of landschappen. Zuiderzee en Monden over de Maas werden verenigd in een provincie Holland. Door minister Over Maanen werden in de grondwetcommissie nog de benaming Holland en West-Friesland voorgesteld "teneinde aan het verlangen met achtenswaardige Noordhollanders ... toe te geven", doch dit werd via de rest betreffende de commissie verworpen.[twee]
Een nieuwe provincie kreeg in 1814 een paar gouverneurs, wier ambtsgebied overeenkwam met een voormalige departementen Amstelland en Maasland. Vlieland en Terschelling gingen retour betreffende Friesland naar Holland, doch een deel over Hollands Brabant bleef voor Noord-Brabant en in 1815 werd verder het laatste Hollands Brabant, nederland betreffende Altena, bij Noord-Brabant gevoegd. Tenslotte werden in 1820 de grens betreffende Utrecht en Gelderland vastgesteld.
Om een dominantie te reduceren werd Holland voor de grondwetsherziening met 1840 in Noord- en Zuid-Holland gesplitst. De noodzaak hiertoe werden in Zuid-Holland niet gevoeld. In Noord-Holland gold het wel in sterke mate wegens Amsterdam, dat in 1838 dit provinciaal gerechtshof aan zich voorbij zag gaan ten gunste betreffende Den Haag. In West-Friesland was men bevreesd een overheersende positie aangaande Amsterdam en drong men met op het herstel aangaande een verdeling zoals die was tussen het Noorder- en Zuiderkwartier wegens 1795. Hier werd desalniettemin niet met tegemoetgekomen. Na de Haarlemmermeer in 1855 was drooggelegd, werden die bij Noord-Holland gevoegd, waarna Zuid-Holland in 1864 het grootste deel met de gemeente Leimuiden ter compensatie kreeg toegewezen.
In 1942 werden de eilanden Vlieland en Terschelling voor een provincie Friesland ingedeeld.[3] Dit voormalige eiland Urk maakte tot 1950 deel uit aangaande Noord-Holland.
Om 2010 tot 2012 was er enige tijd sprake over een samenvoeging betreffende een provincies Noord-Holland, Flevoland en Utrecht. In 2014 werden overduidelijk het deze regelen van een baan bestaan.
Geografie Noord-Holland
Satellietfoto met het Noorderkwartier, een IJsselmeerpolders en een deel betreffende Friesland
Noord-Holland bestaan grotendeels uit een kopvormig schiereiland tussen de Noordzee, een Waddenzee en dit IJsselmeer. In dit zuiden grenst een provincie aan Zuid-Holland en Utrecht, in dit oosten via geneesmiddel met een Houtribdijk en Hollandse Brug met de provincie Flevoland en in het noorden door medicament over de Afsluitdijk aan de provincie Friesland.
De provincie kan worden onderverdeeld in een noordelijk deel ("Hollands Noorderkwartier") en een zuidelijk deel, waarbij het Noordzeekanaal (en in vroegere tijden dit IJ) indien grens fungeert.
Ten zuiden aangaande het Noordzeekanaal liggen een stedelijke gebieden met Amsterdam, Haarlem, een Haarlemmermeer betreffende een luchthaven Schiphol en tevens het Gooi, alsmede een dichtbevolkt gebied, maar betreffende ons landschappelijk volkomen ander karakter (bosrijk en ook niet totaal vlak).
Ten noorden met dit Noordzeekanaal bevinden zichzelf een Zaanstreek en verschillende, kleinere, segmenten en dorpen. De dichtstbevolkte zone loopt tot wat voorbij de plaats Alkmaar. Er bevinden zich in dit deel aangaande de provincie tevens landelijker gebieden: Waterland, de grote droogmakerijen Schermer, Beemster, Wormer en Purmer en totaal in het noorden de Kop aangaande Noord-Holland met het uitgestrekte West-Friesland, Wieringermeer, het voormalige eiland Wieringen en het waddeneiland Texel.
De westkust aangaande de provincie wordt grotendeels door duinen beschermd. Hier liggen beroemde badplaatsen ingeval Zandvoort, IJmuiden, Wijk aan Zee, Egmond aan Zee en Bergen. Waar de duinen door een Noordzee waren verzwolgen, werden een Hondsbossche Zeewering aangelegd.
Een streek tussen Haarlem, Velsen (aan beide zijden betreffende het Noordzeekanaal), Beverwijk en Alkmaar heet Kennemerland. Een deel betreffende Kennemerland vormt de IJmond, met de Hoogovens en verschillende industrie: het kan zijn dit westelijk gebied met dit Noordzeekanaal, betreffende wanneer middelpunt een haven en sluizen betreffende IJmuiden. Ten noorden betreffende Kennemerland ligt de oude marktplaats Schagen en op de noordpunt van dit schiereiland een marinehaven Den Helder, tegelijk veerhaven vanwege Texel.
Aan de oostkust liggen historische steden zodra Hoorn, Enkhuizen, Medemblik, Monnickendam en Edam en verder dit eiland Marken en een opmerkelijke vissersplaats Volendam.
De voornaamste binnenwateren in Noord-Holland zijn dit IJ (heb je ons zeearm) en het Noordzeekanaal met een daarin, weet vervolgens niet via zijkanalen, uitmondende riviertjes Amstel, Zaan en Spaarne, en het Noordhollandsch Kanaal en dit Amsterdam-Rijnkanaal.
Dialecten Noord-Holland
In Noord-Holland geraken meerdere dialecten gesproken. Landelijk geniet het Amsterdams de meeste bekendheid, het uitgezonderd in Amsterdam ook in steden indien Alkmaar, Purmerend en Hoorn veel kan zijn te beluisteren, omdat hier heel wat Amsterdammers wonen. Een meest organische dialecten vindt men op dit platteland. Op welke manier noordelijker men komt, hoe meer dit lokale dialect met de standaardtaal afwijkt; vooral dit Tessels en dit Wierings hebben ons enorm eigen karakter.
Net als in verschillende dialectgebieden kan zijn ook in Noord-Holland sprake van ons teruggang betreffende de dialecten. Zeker bestaan sommige dialecten alsnog opvallend vitaal. Met name het Volendams is ter plaatse nog heel meestal gesproken. Overige dialecten, zoals dit Aalsmeers, bestaan nagenoeg verdwenen.
Het IJ kan zijn vanouds een barrière en dat blijkt verder uit de dialecten. Een dialecten ten noorden betreffende het IJ bestaan een meest afwijkende.
Tussen het IJ
Aalsmeers
Amsterdams (thans ook in Amsterdam-Noord, Alkmaar, Purmerend etc. te beluisteren)
Goois
Haarlems
Zandvoorts
De dialecten ten zuiden over dit IJ en Noordzeekanaal lijken meer op een dialecten aangaande Zuid-Holland en geraken taalkundig dan ook dikwijls indien Zuid-Hollands beschouwd. Immers nemen de traditionele dialecten Aalsmeers en Zandvoorts ons overgangspositie in, met zowel Noord- wanneer Zuid-Hollandse kenmerken. De Gooise dialecten, welke intern vrij divers zijn, blijven in de Utrechtse band.
Boven het IJ
Zaans
Waterlands
Markens
Volendams
Kennemerlands
Egmonds (Derps)
West-Fries
Enkhuizens
Wierings
Tessels
Een dialecten betreffende vanouds geïsoleerde gemeenschappen als Volendam, Egmond ofwel de Waddeneilanden hebben een heel persoonlijk ontwikkeling doorgemaakt en zijn op enkele punten enorm conservatief gebleven, waar ze zichzelf op andere punten juist opvallend beschikken over vernieuwd en daardoor bijzonder scherp aangaande een omliggende dialecten zijn kunnen afwijken.
De ordening van een dialecten boven dit IJ is problematisch en kan zijn aanleiding geweest tot verschillende polemieken in een taalwetenschap. Vaak kan zijn op een verwantschap met dit Fries gewezen: met name de conservatievere dialecten (Tessels en Wierings) beschikken over veel gluiperig met dit Fries. Veel onderzoekers vermoedden ons Fries substraat: een oorspronkelijke taal zou Fries zijn geweest. Dit Hollands zou dat Fries pas laat verdrongen hebben en bezit het nimmer helemaal kunnen verwisselen, zodat Friese vormen en constructies alsnog voortleven in een dialecten. Alhoewel die theorie veel aanhang heeft, is ze door overige taalkundigen over de hand gewezen en zullen een Friese vormen eerder op ontlening en toeval berusten.[bron?]
Recreatie Noord-Holland
Recreatie Noord-Holland NV is ons overheids-NV, opgericht op 4 juli 2004, betreffende de Provincie Noord-Holland kijk hier eens naar de site wanneer enige aandeelhouder. De bedrijf zorgt in opdracht van de besturen met de recreatieschappen voor een ontwikkeling, vatbaarheid, het beheer en onderhouden met zes recreatiegebieden in Noord-Holland: Het Twiske, Alkmaarder en Uitgeestermeer, Geestmerambacht[4], Spaarnwoude, Landschap Waterland en Groengebied Amstelland.
Milieu Noord-Holland
In Noord-Holland bestaan twee grote nationale parken: dit Nationaal Park Duinen over Texel (de hele westzijde met Texel) en dit Nationaal Park Zuid-Kennemerland (de brede duinstrook betreffende Zandvoort tot in IJmuiden/Velsen).
Tevens bestaan er in Noord-Holland een tiental overige via Natura 2000 aangewezen beschermde natuurgebieden, waaronder het Noordhollands Duinreservaat (betreffende Wijk met Zee tot Schoorl), een Schoorlse Duinen en de Amsterdamse Waterleidingduinen (tussen Zandvoort en Noordwijk in Zuid-Holland).
Ten slotte bestaan daar in Noord-Holland alsnog vele andere grotere en kleinere natuurgebieden, bijvoorbeeld dit Goois Natuurreservaat, een Hulk, het Naardermeer, het Balgzand en de Loterijlanden.[6]
Natuurbeheer in Noord-Holland vindt o.a. plaats via Vereniging Natuurmonumenten, Landschap Noord-Holland en Staatsbosbeheer.
Politiek Noord-Holland
1rightarrow blue.svg Zie Politiek in Noord-Holland wegens dit hoofdartikel aan dit onderwerp.
Gemeenten Noord-Holland
Noord-Holland is vanaf dit jaar ingedeeld in 48 gemeenten.
Aalsmeer
Alkmaar
Amstelveen
Amsterdam
Beemster
Bergen
Beverwijk
Blaricum
Bloemendaal
Castricum
Den Helder
Diemen
Drechterland
Edam-Volendam
Enkhuizen
Gooise Meren
Haarlem
Haarlemmerliede en Spaarnwoude
Haarlemmermeer
Heemskerk
Heemstede
Heerhugowaard
Heiloo
Hilversum
Hollands Kroon
Hoorn
Huizen
Koggenland
Landsmeer
Langedijk
Laren
Medemblik
Oostzaan
Opmeer
Ouder-Amstel
Purmerend
Schagen
Stede Broec
Texel
Uitgeest
Uithoorn
Velsen
Waterland
Weesp
Wijdemeren
Wormerland
Zaanstad
Zandvoort